Succesfactoren: hoe verhogen we de keuze voor een technisch profiel?

08-05-2023

#Onderwijs en werving #Nieuws

De afgelopen jaren zien we een afname in het aantal jongeren dat kiest voor een technisch profiel op het voortgezet onderwijs en technische vervolgopleiding. Waar komt dat door? En hoe kunnen we deze trend stoppen? In opdracht van Jet-Net deed Motivaction onderzoek naar de ervaringen van de jongeren. Meer dan 1.000 jongeren (12 t/m 17 jaar) werd gevraagd naar hun profielkeuze en ervaringen met bètatechniek op school. Wat blijkt? Meer praktijkopdrachten, duiding en context bieden werkt. De belangrijkste inzichten uit het onderzoek zijn verzameld in zes handige factsheets.

De aanleiding van het onderzoek is duidelijk; we moeten de dalende trend van jongeren die kiezen voor techniek tegengaan. Beatrice Boots, directeur Platform Talent voor Technologie, legt uit hoe dit onderzoek daaraan bijdraagt: “We zien de laatste jaren een lichte daling voor de profielkeuze N&T of N&G op havo en vwo. De resultaten uit dit onderzoek duiden het belang van meer aandacht in het versterken van het zelfvertrouwen van leerlingen voor vakken zoals techniek, wis-, natuur- en scheikunde. Niet alleen in de school door docenten, maar ook door ouders én de omgeving van leerlingen. Technische bedrijven kunnen hierbij ook helpen door nog meer te laten zien welke beroepsmogelijkheden er zijn en hoe technologie een bijdrage levert aan de maatschappij. Uit het onderzoek komt namelijk naar voren dat er een positieve correlatie is tussen bedrijfsbezoeken en de profielkeuze: leerlingen die meer bezoeken bij technische bedrijven hebben gehad, kiezen vaker voor een bètatechnisch profiel.”

Profielkeuze
Er zijn meerdere factoren die meespelen bij het afwegen van een bètatechnisch profiel. Zo hechten jongeren veel waarde aan het advies van ouders en docenten en is de kwaliteit van loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) van groot belang. Ook speelt het zelfvertrouwen in technische en exacte vakken een rol. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat maar 11% van de leerlingen die zichzelf slecht vindt in bètatechnische vakken, kiest voor een technisch profiel.

Wat adviseren jongeren zelf?
Aan alle leerlingen werd gevraagd wat zou helpen om meer jongeren te laten kiezen voor een techniek, N&T of N&G profiel. Ze gaven aan dat er meer praktijkopdrachten of experimenteren moeten terugkomen (1) en dat het duidelijker moet zijn wat ze er later mee kunnen (2). De uitleg van de docent moet beter (3) en de stof iets makkelijker (4). Leerlingen adviseren ook om leukere voorbeelden te geven in de les (5). Een van hen vertelt: “Door in de les echte voorbeelden te horen kan ik de stof veel beter onthouden. Een droge som ben ik zo vergeten.” Daarnaast merken leerlingen dat het werkt om meer nieuwe technologie te gebruiken in de les.

Verschillende invalshoeken
De onderzoeksresultaten zijn gebundeld in verschillende factsheets. De onderwerpen zijn:

Hoe ervaren leerlingen het onderwijs in bètatechniek?
Hoe kijken leerlingen naar docenten bètatechniek?
Hoe kijken leerlingen naar zichzelf & bètatechniek?
Welke rol spelen ouders bij de keuze voor bètatechniek?
Welke rol speelt m/v bij de keuze voor bètatechniek?
Welke rol speelt de culturele achtergrond bij de keuze voor bètatechniek?

Over het onderzoek
De bevindingen zijn op basis van een uitvraag onder ruim 1.000 leerlingen (12 tot en met 17 jaar) op het voortgezet onderwijs (vmbo-basis tot en met vwo). De uitvraag is gedaan door Motivaction in opdracht van Jet-Net, een programma van Platform Talent voor Technologie en vond medio 2022 plaats.