Onderzoek toont nieuwe instroommogelijkheden voor arbeidsmarkt energiesector
Door de coronacrisis verandert de arbeidsmarkt ingrijpend. In sommige sectoren komen mensen thuis te zitten. Zouden zij een overstap kunnen maken naar de energiesector, waar bedrijven juist staan te springen om arbeidskrachten? In opdracht van de Human Capital Topsectoren deed CentERdata een verkennend onderzoek. Bij installatiebedrijf SPIE lazen ze de resultaten met belangstelling.
Onderzoeksbureau CentERdata was vorig jaar al betrokken bij een vergelijkbaar onderzoek. “We richtten ons toen op de digitalisering van de arbeidsmarkt”, zegt onderzoeker Patricia Prüfer. “Hierdoor veranderen beroepen, verdwijnen banen maar zijn er ook mogelijkheden om over te stappen naar een andere baan in een andere sector. De onderzoeksmethode op grond van een data-analyse van aan arbeidsmarktramingen gekoppelde vacatures was geheel nieuw. Vanwege de coronacrisis wilde de Human Capital Topsectoren de overstapmogelijkheden in kaart brengen, dit vervolgonderzoek richtte zich specifiek op de energiesector. Waar verdwijnen banen en waar is een overstap naar de energiesector relatief eenvoudig?”
Van krimp- naar krapteberoepen
De Human Capital Topsectoren gaf een lijst met 25 beroepen mee waar een grote vraag naar is in de energiesector. Ramingen van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) en inschattingen van het UWV brachten kansarme beroepen in zicht. Door middel van de O*Net-database, met kenmerken van alle mogelijke beroepen, bracht CentERdata overeenkomsten en verschillen in kaart tussen krapteberoepen in de energiesector en krimpende beroepen elders. “Wat bijvoorbeeld aan het licht kwam was de vliegtuigmonteur. Iemand die door de crisis in de luchtvaart aan de kant kan komen te staan maar door zijn technische expertise interessant is voor energiebedrijven.”
Voorlichting en omscholing
Volgens Prüfer is het bij de vraag naar arbeid belangrijk om sectoroverstijgend te kijken, zeker nu de arbeidsmarkt door de coronacrisis zo sterk in beweging is. “In ons rapport noemen we meerdere interessante en soms verrassende overstapberoepen. Als energiesector of individueel bedrijf kun je daar direct op afstappen. Bijvoorbeeld door algemene voorlichting te geven over de kansen in de energiesector. Of door concrete opties voor bijvoorbeeld omscholing te geven, waardoor je mensen echt een nieuw perspectief biedt.”
Onderzoek is eyeopener
Voor Wim Bisschop, manager Development & Learning van multitechnisch bedrijf SPIE, was het onderzoek een eyeopener. “Binnen je eigen sector kun je last hebben van een bias door te denken dat de competenties van jouw beroepsgroep uniek zijn. Het onderzoek laat objectief zien dat veel van die competenties sectoroverstijgend en uitwisselbaar zijn. Denk aan een vliegtuigmonteur, maar bijvoorbeeld ook aan geluids- en lichttechnici in de concert- en theaterwereld.”
Langdurig tekort aan mensen
SPIE staat altijd open voor mensen met een technische achtergrond vanuit andere sectoren. “Automonteurs kwamen bij ons bijvoorbeeld al binnen. We hebben een academie met eigen hbo-geschoolde docenten om de mensen verder op te leiden.” Door de coronacrisis is het tekort nu wat minder nijpend, stelt Bisschop. “Maar als de economie weer aantrekt en meerdere van onze vakmensen met pensioen gaan, zal het tekort weer toenemen. Dan zullen we meer dan ooit moeten communiceren met de arbeidsmarkt, ook buiten de energiesector.”
Mogelijkheden specifieker analyseren
Het onderzoek geeft denkrichtingen om nieuwe mensen te werven. “Het liefst wordt dat onderzoek nader gespecificeerd”, zegt Bisschop. “Belangrijk is dat ook de omstandigheden waarin je het werk doet meewegen in de kans op een succesvolle overstap. Een deel van onze mensen werkt aan het elektriciteitsnet en moet daarvoor bij nacht en ontij naar buiten. Is iemand dat soort omstandigheden gewend en wil die dat ook?” Ook Prüfer neemt deze zogeheten context en omgevingsfactoren van beroepen graag mee in een vervolgonderzoek. “We willen uiteindelijk een tool hebben waarmee je nog scherper de overstapmogelijkheden kunt zien. En dan het liefst in combinatie met bestaande instrumenten om iemands competenties en motivatie te meten.”
Meer informatie
Eindrapport Transitiemogelijkheden in coronatijd voor de topsector Energie
Onderzoek digitalisering van de arbeidsmarkt
Werken bij SPIE
