Mkb-route in het hbo
#MKB-route
Het bedrijfsleven heeft een groeiende behoefte aan goed geschoold personeel. De nieuwe 'Mkb-route in het hbo' draagt hieraan bij door studenten vroegtijdig te koppelen aan het midden-en kleinbedrijf (mkb) in werkend leren trajecten. Het mes snijdt aan twee kanten: het bedrijf haalt nieuwe kennis naar binnen en kan eigen medewerkers laten scholen, en studenten kunnen zich goed voorbereiden op de arbeidsmarkt.
Voor studenten
Misschien heb je er wel eens over nagedacht om een hbo-opleiding te gaan doen, maar zie je op tegen het (weer) voltijds studeren. Het hbo biedt steeds meer opleidingen waarbij je het leren en werken kan combineren. De Mkb-routes in het hbo zijn dergelijke opleidingen. De naam verklapt het al: het uitgangspunt van deze opleidingen is dat je leerwerkplek bij een mkb-bedrijf is.
Voordelen van deze opleidingsroutes zijn dat:
- je een erkend hbo-diploma kan halen door het volgen van een tweejarige Associate Degree of vierjarige Bachelor opleiding;
- je het leren en werken afwisselt - meestal 1 dag studie en 4 dagen werken;
- je een vaste werkplek hebt bij een mkb-bedrijf en dus salaris ontvangt;
- je kennis en ervaring opdoet die steeds meer gevraagd wordt in vacatures;
- je alles wat je leert direct kan toepassen in de praktijk;
- je na het behalen van je diploma vaak in dienst kan blijven of kan doorgroeien in het mkb-bedrijf.
Benieuwd naar de opleidingen die binnen het programma 'Mkb-route in het hbo' worden aangeboden? Klik dan hier voor een overzicht.
De Associate degree (2-jarige hbo-opleiding)
De associate degree (Ad)-opleiding is een 2-jarige hbo-opleiding die veelal in samenwerking met mbo en werkveld wordt ontwikkeld. Het eindniveau van de Ad-opleiding ligt tussen mbo-niveau 4 en hbo-bachelor. Op deze pagina hebben we alle informatie omtrent de Ad voor je samengevat.
Waarom kiezen voor werken bij een mkb-bedrijf?
Werken in een mkb-bedrijf geeft je een bredere verantwoordelijkheid. Ondernemerschap, eigenaarschap en denken in oplossingen staan centraal binnen mkb-bedrijven. Doordat er veel gebeurt binnen mkb-bedrijven is elke dag anders. Mkb-bedrijven krijgen bijvoorbeeld steeds meer te maken met complexe klantvragen, technologische ontwikkelingen en digitalisering. Dit vergt een hoge mate van flexibiliteit van het bedrijf en zijn werknemers. In het mkb ligt in tegenstelling tot in grotere bedrijven de nadruk veel meer op je rol dan op een functie. Samen met collega’s werk je aan resultaat waarbij veel meer ruimte is voor eigen initiatief. De bedrijven hebben een informelere cultuur en de communicatielijnen zijn kort. Hierdoor heb je binnen het mkb veel meer invloed en zicht op het eindresultaat van je werk. Zijn jouw drijfveren uitdaging en ontwikkeling, dan is het mkb een uitstekende leerschool!
Succesverhalen
Voor mkb-bedrijven
Het aantrekken en behouden van goed geschoold personeel is gezien de arbeidsmarktkrapte nu meer dan ooit van belang. Bedrijven die het opleiden en ontwikkelen van hun medewerkers stimuleren worden vaker gezien als aantrekkelijke werkgever. Door het stimuleren van talentontwikkeling haal je nieuwe kennis en vaardigheden je bedrijf binnen, waardoor je makkelijker kunt groeien en innoveren. Met de Mkb-routes in het hbo zetten wij in op meer samenwerking tussen mkb-bedrijven, brancheverenigingen en hogescholen bij het ontwikkelen van voor het mkb relevante opleidingstrajecten in het hbo.
Een Mkb-route in het hbo is:
- een tweejarige Associate Degree (Ad) of vierjarige Bachelor opleiding in het hbo;
- waarin het leren en werken tegelijkertijd plaatsvinden en met elkaar verbonden zijn (vergelijkbaar met de BBL in het mbo);
- het grootste deel van het leren op de werkplek plaatsvindt;
- de student een salaris van de werkgever ontvangt;
- het werkend leren wordt vastgelegd door een tripartiete overeenkomst tussen student, hogeschool en mkb-bedrijf.
Voor een mkb-bedrijf biedt de ‘Mkb-route in het hbo’ de mogelijkheid om een student in dienst te nemen, die al een goede basisopleiding heeft genoten en direct inzetbaar is. Je bent belangrijk bij het begeleiden van de student bij het leren op de werkplek, afgestemd op de behoeftes van je bedrijf. Voor de Mkb-route in het hbo kan gebruik gemaakt worden van de subsidieregeling praktijkleren*): een tegemoetkoming voor de kosten die worden gemaakt voor de begeleiding van een leerling, deelnemer of student. Daarnaast bieden deze routes de medewerkers van jouw bedrijf kansen om zich verder te ontwikkelen op hbo-niveau. Kennis die van toegevoegde waarde kan zijn voor je bedrijf.
Benieuwd naar de mogelijkheden?
Inmiddels zijn er verschillende hogescholen die deze werkend leren trajecten aanbieden. Klik hier voor een overzicht van de Mkb-routes in het hbo.
*) mits de opleiding zich richt op de sectoren techniek, landbouw en natuurlijke omgeving, gezondheidszorg, of gedrag & maatschappij.
Vacatureteksten
Een oplossing voor mkb-bedrijven die opzoek zijn naar personeel voor een werken-leren-traject, maar zelf niet veel hebben met tekstschrijven: invul-templates voor vacatureteksten. We hebben drie templates beschikbaar gemaakt, gericht op de drie doelgroepen met interesse in duaal scholen in het hbo, zoals gevonden in het persona-onderzoek dat we hebben gepubliceerd:
- De nieuwsgierige student
- De Doelgerichte doorstromer
- De Onafhankelijke zij-instromer
>> Download de vacatureteksten
Succesverhalen
Voor hogescholen
De vraag van mkb-bedrijven naar hooggeschoold personeel dat beschikt over nieuwe kennis en vaardigheden voor de veranderende arbeidsmarkt is groot. De krapte op de arbeidsmarkt zorgt aan de andere kant voor vraag naar snel inzetbare medewerkers. Met het programma Mkb-route in het hbo spelen wij in op die vraag. Door het stimuleren van werkend leren in het hbo maken we deze opleidingsroutes aantrekkelijker voor doorstroom van mbo bbl-studenten en havisten. Ook bieden de opleidingsroutes kansen voor om- en bijscholing van zij-instromers en mbo geschoolde werkenden.
Een opleiding kan een Mkb-route in het hbo zijn als:
- het een Associate degree (Ad) of Bachelor opleiding betreft waarin leren en werken tegelijkertijd plaatsvinden en met elkaar verbonden zijn;
- de werkplek van de student zich bevindt in het mkb;
- er een tripartiete overeenkomst wordt afgesloten tussen student, hogeschool en mkb-bedrijf;
- de student een salaris ontvangt van de werkgever;
- bedrijven, brancheverenigingen en hogescholen samen betrokken zijn bij het vormgeven van het opleidingstraject.
Met het bieden van hbo-opleidingen die voldoen aan de criteria van de Mkb-route in het hbo maakt u uw hogeschool aantrekkelijk voor nieuwe doelgroepen, kunt u uw relaties met bedrijven in het mkb intensiveren en daarmee zorgen voor betere aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt.
Landelijk programma
Alle nieuw te ontwikkelen en bestaande opleidingen die voldoen aan de criteria kunnen deelnemen aan het landelijk programma. Dit programma beoogt het werkend leren in het mkb structureel te versterken, en de Mkb-route in het hbo te ontwikkelen tot een blijvend (doelmatig) aanbod binnen hbo-opleidingen. Hogescholen kunnen als pilot-, ontwikkel- of kennispartner meedoen in het landelijk programma van de Mkb-route in het hbo. Het landelijk programma biedt:
- ondersteuning bij het opzetten of doorontwikkelen van de opleiding;
- verbinding met relevante partners zoals branches en mkb-bedrijven;
- kennisontwikkeling en- uitwisseling op verschillende thema's zoals werving van nieuwe doelgroepen, (kwaliteit van) praktijkbegeleiding in mkb, scholingsregelingen;
- een handreiking ontwikkeld op basis van onderzoek naar de succesfactoren van de Mkb-route in het hbo: wat werkt, wat zijn de kaders en randvoorwaarden en hoe richt je dit goed in?
- landelijke zichtbaarheid van het programma en tools voor eigen communicatie-activiteiten.
Nina Spithost, programmamanager Associate degrees bij NHL Stenden: "Deze opleidingen zorgen voor een nog betere ‘doorbloeding’ van onze opleidingen. We halen daarmee de praktijk nog meer naar binnen. We krijgen gevraagd én ongevraagd feedback, direct uit het werkveld, en staan dus in voortdurend contact met de beroepspraktijk. Dat is toch net wat scherper dan bij klassieke voltijdse opleidingen, waar het vaak gebruikelijker is met casuïstiek te werken. Bij onze duale opleidingen zeggen we altijd: ‘De casus ís je werk’. Daar profiteert iedereen van."
Enthousiast geworden?
Deelnemen kan door het indienen van een beschrijving van uw beoogde of bestaande "Mkb-route in het hbo" via dit formulier. Uw inschrijving wordt door het programmateam beoordeeld en er zal een startgesprek met u worden ingepland.
Succesverhalen
Dit zijn de routes: Alle Mkb-routes in het hbo
Dit zijn de Mkb-routes die op dit moment actief zijn:
- Bouwkunde (Avans/Stichting BouwTalent Zuid en Bouwend Nederland)
- Civiele Techniek (Avans/Stichting BouwTalent Zuid en Bouwend Nederland)
- Bouwtechnische bedrijfskunde (Avans/Stichting BouwTalent Zuid en Bouwend Nederland)
- Ad Technische bedrijfskunde (Windesheim en Metaalunie/OBM Oost)
- Ad Bouwkunde (Saxion/Stichting Pioneering en Bouwend Nederland)
- Ad Engineering (Saxion/Stichting Pioneering en Bouwend Nederland)
- Ad Maritieme Techniek (NHL Stenden)
- Ad Industriële Automatisering en Robotica (NHL Stenden)
- Ad Logistiek en Economie (NHL Stenden)
- Ad Ondernemerschap en Retail Management (NHL Stenden)
- Ad Finance & Control (NHL Stenden)
- Ad Leisure & Events (NHL Stenden)
- Ad Commerciële Economie (NHL Stenden)
- Ad Logistics Management (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen)
- Ad Logistiek (HZ University of Applied Sciences)
- Ad Logistiek Management (Hogeschool van Utrecht)
- Ad Logistiek (Hogeschool Windesheim)
- Ad Logistiek (Hogeschool Amsterdam)
- Ad Logistiek (DAK Dordrecht Academy)
- Ad Logistiek (Avans Hogeschool)
- Ad Logistiek (Ad Academie Roosendaal)
- Ad Human Resource Management (NHL Stenden)
- Ad Bedrijfskunde (NHL Stenden)
Wil jij ook een Mkb-route in het hbo starten? Neem dan contact op met mkbroutehbo@ptvt.nl
Overzicht Regelingen en Initiatieven
Onderstaand vatten we bij ons bekende (subsidie)regelingen en met de Mkb-route in het hbo vergelijkbare initiatieven in een overzicht samen. Genoemde (subsidie)regelingen moeten het voor studenten, mkb-bedrijven, of hogescholen financieel nog aantrekkelijker maken om duaal te scholen.
Heb je na aanleiding van onderstaande lijst een toevoeging of opmerking met ons te delen? Neem dan contact op met mkbroutehbo@ptvt.nl.
Openstaande regelingen om te benutten voor praktijkleren en LLO
Voor studenten
- Levenlanglerenkrediet (DUO)
- Studievoucher (DUO)
- Studiefinanciering en reisproduct
- STAP-budget (voor scholing en ontwikkeling)
Voor Mkb’ers
- SLIM-regeling (In het bijzonder activiteit 4 op de menukaart: Bieden van een praktijkplaats in de derde leerweg)
- O&O-fondsen (voor specifieke branches: installatiebedrijf, motorvoertuig- en tweewielerbedrijf, metaalbewerking en metaalelektro)
Mkb-route in het hbo – vergelijkbare iniatieven
- FastSwitch (Gericht op tekortsectoren – Zorg, onderwijs, IT en techniek)
- CITA – The Next IT Generation (Structureel oplossen tekort aan IT-talent)
- Leerwerkloket (Regeling in elke regio verschillend)
- Werkplekleren in het hoger onderwijs (NVAO)
- Skillslab (Smart Industry)
Regionale initiatieven
- MKB SkillsBooster (Gericht op Friese MKB Ondernemers uit de technische sector)
- Innovatiepact Fryslan (Ondernemers, overheid en onderwijs wisselen kennis uit)
- Knooppunt Heerenveen (Studenten, docenten, professionals wisselen kennis over ondernemerschap uit)
Publicaties
Hier vind je de onderzoeken, rapporten, infographics, links naar handreikingen, en andere recente publicaties over de Mkb-route in het hbo en duaal opleiden.
Handreikingen
- Handreiking voor werkgevers - Mkb-route in het hbo & Saxion Hogeschool (publicatie: juli 2023)
- Handreiking Mkb-route in het hbo (publicatie: april 2023)
- Handreiking Mkb-route in het hbo - voor hogescholen (publicatie: april 2023)
- Handreiking Mkb-route in het hbo - voor bedrijven (publicatie: april 2023)
- Handreiking Mkb-route in het hbo - voor studentencommunicatie (publicatie: april 2023)
Onderzoeken
- Onderzoek Persona's Mkb-route in het hbo - Persona-rapport (publicatie: april 2023)
- Onderzoek Persona's Mkb-route in het hbo - Eindrapportage Sparkey/Motivaction (publicatie: april 2023)
- Mkb-route in het hbo: Nulmeting 2021-2022 - Hanzehogeschool Groningen (publicatie: september 2022)
Contact
Programmateam
Het programmateam van de Mkb-route in het hbo bestaat uit:
Birgitte van Don (PTvT)
Erica Wortel (PTvT)
Gertrud Van Erp (MKB-Nederland / VNO-NCW)
Leon Jansen (PTvT)
Patrick Leushuis (Ministerie OCW)
Petra Post (Vereniging Hogescholen)
Jelle Bax (Ministerie EZK)
Een nieuwe route aanmelden
Wil je contact met ons opnemen om een nieuwe Mkb-route in het hbo aan te melden? Dat kan! Klik in dat geval hier om het aanmeldformulier te openen.
Communicatietoolbox
Je bent partner binnen het programma of binnen één van de routes van de Mkb-route in het hbo - en je wilt graag helpen om de Mkb-routes nog bekender te maken? Graag! We hebben een communicatietoolbox samengesteld om je daarbij alvast een beetje op weg te helpen. Klik hier om die te downloaden.
Neem contact met ons op!
Heb je een vraag of wil je een verzoek of opmerking met ons delen? Neem
dan contact op via onderstaand formulier.Een Mkb-route in het hbo is

- een tweejarige Associate Degree (AD) of vierjarige Bachelor opleiding in het hbo;
- waarin het leren en werken tegelijkertijd plaatsvinden en met elkaar verbonden zijn;
- het grootste deel van het leren op de werkplek plaatsvindt;
- de student een salaris van de werkgever ontvangt;
- het werkend leren wordt vastgelegd door een tripartiete overeenkomst tussen student, hogeschool en mkb-bedrijf.