Tafellakensessies over het arbeidsmarkttekort

Ontmoeting #Mkb #SLIM nieuws

Kennisoverdracht is een vak apart, dat doe je er niet even bij. Zeker niet als je ondernemer bent en meer werk hebt dan je werknemers aankunnen. Dan ben je al lang blij dat je de planning rond krijgt. Reden voor steeds meer bedrijven om bij het beroepsonderwijs aan te kloppen voor een samenwerking. Een prachtige ontwikkeling, die de overheid graag stimuleert maar laten we eerlijk zijn: straalgelukkig kunnen we het huwelijk tussen onderwijs en mkb nog niet noemen. Hoe komt dat? Wat is er voor nodig om beide partijen samen beter voor goed opgeleide arbeidskrachten te laten zorgen? Voer voor tafellakensessies geleid door superbrainstormer Erik Peekel waarin we op zoek gingen naar oplossingen voor het arbeidsmarkttekort.

We – dat zijn afgevaardigden uit onderwijs, bedrijfsleven en overheid - bogen ons over de drie knelpunten die het meest wringen als onderwijs en bedrijfsleven samen aan de slag gaan: vindbaarheid, tijd en vraag & aanbod. In compacte groepjes deelden we aan 4 tafels ervaring en visie met elkaar. Alle ideeën kwamen letterlijk op tafel, ze werden opgeschreven op het tafellaken. In drie rondes borduurden we voort op elkaars voorstellen en kanttekeningen.

Tafel 1 - Vindbaarheid: Met de juiste mensen aan tafel

Aan deze tafel discussieerden we over de infrastructuur van het onderwijs: is die toegankelijk genoeg om als mkb’er makkelijk te kunnen aansluiten? Hoe kom je tot een structurele duurzame samenwerking? De aanbevelingen:

1. Elkaar vinden moet lokaal of regionaal beginnen, in een hub die zowel fysiek als online aanwezig is. Denk hierbij aan een school of een campus.
2. Neutrale kenniscentra voor onderwijs en bedrijfsleven (niet gefinancierd door onderwijs of bedrijfsleven) die branche overstijgend zijn en die helpen bij:

Gezamenlijk doelen stellen
Good practices en werkende modellen kennen en delen
Het opzetten van een samenwerking (‘proces-operators’)
Het kijken naar de juiste match en niet naar eventuele kpi’s of concurrentie (neutrale houding);
Ook onderwijsinhoudelijk helpt: 1 jaar BOL (oriëntatie) en daarna BBL traject (beroepspraktijk)

3. De verantwoordelijkheid ligt bij zowel overheid, onderwijs als de ondernemer. We moeten allemaal pro-actief zijn. De middelen moeten vervolgens makkelijk beschikbaar zijn.

Tafel 2 - Tijd: Samen tijd investeren in leren en ontwikkelen

Aan deze tafel bogen we ons over tijd en planning. Investeren in leren en ontwikkelen kost nu eenmaal tijd. Hoe kunnen we voldoende tijd maken voor elkaar? De aanbevelingen:

Het behoud van zinvolle kennis moet een gemeenschappelijk vertrekpunt zijn in de samenwerking. Een stage moet voor een bedrijf toegevoegde waarde hebben en geen opdracht zijn om alleen maar een cijfer te halen of een vinkje te zetten. En zorg ook voor een goede feedback naar de collega's binnen het bedrijf. Deel alle leerervaringen zodat ook anderen ervan profiteren. Kennis hoort tenslotte in hoofden terecht te komen en niet onderin een la te belanden.
Flexibiliteit van beide kanten. Staar je niet blind op kwalificatiedossiers, kaders waarbinnen iets moet passen of "dat thema hoort eigenlijk in een ander semester". Ga uit van welke kwaliteit er écht gevraagd wordt en durf daar samen creatief in te zijn.
Plan gestructureerd contactmomenten in. Het is genoeg om het contact goed te houden, wees concreet en duidelijk waardoor je aan minder tijd genoeg hebt. Dan overvraag je het mkb niet.

Tafel 3: Vraag en aanbod: Biedt de één aan wat de ander nodig heeft?

Aan deze tafel ging het over het afstemmen van het onderwijs op de praktijk. Hoe kunnen we vraag en aanbod van opleidingen beter matchen zodat we werknemers opleiden met de juiste kennis en vaardigheden en in sectoren waar de krapte het grootst is. De aanbevelingen:

Herinrichting:
Onderwijs moet zich richten op de algemene vaardigheden: nieuwsgierigheid; open zijn voor verandering; communicatievaardigheden.
Bedrijven moeten zich vervolgens meer richten op de specifiekere vaardigheden.

Dit kan vraaggericht: de vraag van het bedrijfsleven wordt hierdoor centraal gesteld.
Aanwezigheid van open source/e-learning kan hier heel erg mee helpen, het verstrekt bedrijven de middelen om hun medewer ers bij te scholen.
Dit "werkplekleren" gebeurt al veel op het mbo, maar moet zich uitbreiden naar hbo
Laten we het woord ‘stage’ vervangen door ‘werk’, en een werkstudent een volwaardig loon geven in plaats van een stagevergoeding.
Breder opleiden en breder werven, formulering van skillsprofielen

Verbinding: onderwijs, bedrijven en brancheorganisaties moeten beter met elkaar in verbinding blijven.

Hybride docenten op hybride werkplekken
Werkplekbezoeken
Sector overschrijdende bijeenkomsten

Imago van de opleiding verbeteren: dat helpt om de instroom van (technische) studenten te vergroten en daardoor beter te voldoen aan de vraag van het bedrijfsleven. Het beeld dat mensen van technische opleidingen hebben moet veranderen. Dit kan in de naamgeving, maar bijvoorbeeld ook door te communiceren dat je veel kunt verdienen met een technische opleiding.

Daarna kwamen alle losse eindjes bij elkaar in een afsluitende netwerkborrel en een vrolijke regenachtige barbecue. Over dat de weg naar een goede samenwerking lang is en om eeuwig onderhoud vraagt was iedereen het eens. En omdat we daarover nooit uitgepraat raken stuurden de deelnemers hun individuele aanbeveling in.